Een buste of borstbeeld is een beeldhouwwerk dat alleen het hoofd schouders en borst toont. Bustes beelden meestal alleen bestaande of historische personen af.
De buste stamt uit de Egyptische en later Griekse tijd. De functie van het borstbeeld was om het volk een beeld te geven hoe hun Koning of leider er uitzag.
Vergelijkend met staatsie portretten va nu. Vroeger werden bustes gemaakt van klei of gips dat dan werd afgegoten in metaal of brons. Soms werden ze ook uitgevoerd in steen met behulp van speciaal gereedschap.
Borstbeelden stonden voornamelijk in openbare gebouwen, echter in 1860 begon de Duitse porzellanmanufaktur Scheibe-Alsbach fabriek uit Thuringen (opgericht in 1835) met het maken van borstbeeldjes van historische figuren.
Deze waren erg populair tot aan de jaren 1920.
Zo ook van Koning Willem III waarschijnlijk t.g.v zijn zilveren jubileum in 1874 en later in 1890 ook van de jonge Koningin Wilhelmina. Van Wilhelmina zijn vele borstbeeldjes gemaakt in diverse uitvoeringen. Hoewel de buste nog steeds bestaat raakt de hij steeds meer uit de mode.
Hierbij enkele voorbeelden:
- Buste van Koning Willem I
ca 1835
Maker niet bekend.
- Porselein borstbeeld Koning Willem III ca 1874.
Gemaakt door de Duitse fabriek Scheibe-Alsbach
- Porselein borstbeeldje van Koningin Emma 1879
- Wilhelmina ca 1890 uitgevoerd in diverse maten.
Porselein fabriek Scheibe-Alsbach Duitsland.
- Porseleinen buste van Koningin Wilhelmina 1898.
- Buste van prinses Juliana ca 1913
- Buste van brons Koningin Wilhelmina 1923