DE RUSSISCHE WILHELMINA BEKER

De Kohdynka beker ook wel beker der tranen of bloed beker genoemd, was gemaakt ter ere van de Kroning van Tsaar Nicholas II en Tsarina Alexandra Feodrovna in 1896. De maker van deze beker was B. Gottlieb of Brno, Bohemia (Czechoslovakia) – de kleinzoon van de fabriek was de Directeur van Phillips, de bekende elektrische firma van Nederland. Het museum van de stad Brno heeft een beker in haar bezit, echter pas in 1993 vond men het veilig genoeg om deze tentoon te stellen met een geschreven toelichting van de achtergrond van de beker. De beker heeft de initialen van Nicholas en Alexandra omringd met een geometrisch patroon op de ene zijde en de Russische adelaar aan de andere zijde. De beker is een van de vele dingen die volgens een oude traditie aan het volk werden gegeven om de Kroning te vieren. De vrouwen kregen eetwaren en een zakdoek en de mannen deze emaille beker en bier. Op de ochtend van 18 mei 1896 verzamelden meer dan een half miljoen mensen zich op het Khodynka veld net buiten Moskou in afwachting van de cadeaux en vooral voor de emaille beker. (emaille was toendertijd nog iets heel speciaals). Het veld kon zoveel mensen niet aan en toen er een gerucht ten ronde ging dat er een gouden munt in de beker zou zitten en dat er niet voldoende zouden zijn voor iedereen brak er paniek uit en in de chaos vonden meer dan duizend mensen de dood door verdrukking. Deze gebeurtenis staat sindsdien bekend als de Khodynka tragedie. De uitgifte van de bekers werd gestopt en de beker heeft sindsdien de bijnaam Beker van Tranen . De Tsarina zelf heeft de beker ” de bloed beker”  genoemd. Toen twee jaar later Koningin Wilhelmina ingehuldigd zou worden kocht een slimme zaken man uit Den Haag de resterende bekers uit Rusland op en plakte een portret van Koningin Wilhelmina over de Initialen van Nicholas en Alexandra en het Nederlandse wapen over de Russische adelaar. De bekers werden in Den Haag verkocht als de Russische Wilhelmina beker (zie originele advertentie). Aangezien de plaatjes erop geplakt waren zijn de meeste er in de loop der jaren afgekomen/afgehaald. Dit maakt een originele Wilhelmina beker in goede staat, zeer zeldzaam. In 1902 werd een vergelijkbaar motief  gebaseerd op de Russische beker ook gebruikt voor een emaille beker ter ere van de Kroning van Koning Edward VII (zie foto). 100 jaar later in 1996, is deze Russische beker door een vereniging in Duitsland, in emaille uitgegeven in een beperkte uitgave van 1000 stuks. Wij hebben nummer 392  (zie foto).

Advertentie uit 1898 voor de Wilhelmina beker

emaille beker 1902 Edward VII